उमेर बढ्दै जाँदा पुरुषहरूलाई धेरै प्रकारका क्यान्सरको जोखिम हुन सक्छ। विशेषगरी ४० वर्ष पुगेपछि रोगको जोखिम लगातार बढ्न थाल्छ। यसमा क्यान्सरको घातक रोग पनि समावेश छ। यस्तो अवस्थामा पुरुषका लागि उमेर समूहमा कुन क्यान्सर बढी देखिन्छ, क्यान्सरबाट कसरी बच्न सकिन्छ र प्रारम्भिक पहिचानको महत्व के हो भन्ने कुरा जान्न निकै जरुरी छ ?
यी सबै प्रश्नको जवाफ भारतको सोनीपतको एन्ड्रोमेडा क्यान्सर अस्पतालमा रेडिएसन ओन्कोलोजीका अध्यक्ष डा दिनेश सिंहले दिएका छन्। ४० वर्षपछि पुरुषमा हुने क्यान्सरको वर्णन गर्दै चिकित्सकले क्यान्सरविरुद्ध लड्न नियमित चेकअप, स्वस्थ जीवनशैली र क्यान्सरका लक्षणबारे सचेत रहनुपर्ने सल्लाह दिएका छन्।
प्रोस्टेट क्यान्सरः ५० वर्ष नाघेका पुरुषहरूमा हुने सामान्य क्यान्सर प्रोस्टेट क्यान्सर हो। प्रोस्टेट ग्रन्थी एकमात्र अङ्ग हो, जहाँ यो पहिले देखिन्छ र सामान्यतया बिस्तारै बढ्छ, त्यसैले प्रारम्भिक पत्ता लगाउन आवश्यक छ। प्रोस्टेट क्यान्सरको जाँच प्रक्रियामा साधारणतया डिजिटल रेक्टर परीक्षा र प्रोस्टेट–विशिष्ट एन्टिजेनको लागि रक्तपरीक्षणको प्रयोग गरिन्छ। ४० वर्षभन्दा माथिका पुरुषहरूले यी परीक्षणहरूको फाइदा र बेफाइदाहरूका बारेमा आफ्ना चिकित्सकसँग कुरा गर्नुपर्छ, विशेषगरी यदि रोगको पारिवारिक इतिहास छ भने।
फोक्सोको क्यान्सरः फोक्सोको क्यान्सर विश्वव्यापीरूपमा क्यान्सर मृत्युको प्रमुख कारणहरूमध्ये एक हो। यद्यपि धूमपान मुख्य जोखिम कारक हो, केही रसायनहरूको जोखिम र धूमपान गर्नेहरूको वरिपरि रहँदा पनि धूमपान नगर्नेहरूमा फोक्सोको क्यान्सर हुन सक्छ। उच्च जोखिम भएका बिरामीहरूमा विशेषगरी दीर्घकालीन धूमपान गर्नेहरूमा चाँडै पहिचानको लागि लो–डोज सिटी स्क्यानको सल्लाह दिइन्छ। नियमित जाँच जरुरी छ किनभने प्रारम्भिक चरणको फोक्सोको क्यान्सरको उपचार हुन सक्छ।
कोलोरेक्टल क्यान्सरः ४० वर्षभन्दा बढी उमेरका पुरुषमा प्रायः कोलोरेक्टर क्यान्सर लाग्न सक्छ, जुन कोलन वा मलाशयलाई प्रभावित गर्छ। प्रायः यो क्यान्सर सुरुआतमा सौम्य पोलिप्सको रूपमा हुन्छ र पछि क्यान्सरमा बदलिन्छ। कोलोनोस्कोपी र अन्य नियमित जाँचद्वारा यी पोलिप्सलाई पत्ता लगाएर क्यान्सर बन्नुभन्दा पहिले नै निकाल्न सकिन्छ। यदि परिवारमा कोलोरेक्टर क्यान्सरको इतिहास छ भने पुरुषले ४५ को उमेर वा त्यसभन्दा पहिले नै पटकपटक जाँच शुरू गर्नुपर्छ।
मूत्राशय क्यान्सरः मूत्राशयको क्यान्सरले सामान्यतया ४० भन्दा माथिका मानिसहरूलाई असर गर्छ र महिलाहरूभन्दा पुरुषहरूमा बढी सामान्य हुन्छ। औद्योगिक रसायन र धूमपानको जोखिम कारकहरू हुन्। पिसाब गर्दा पीडा हुनु, बारम्बार पिसाब लाग्नु र पिसाबमा रगत आउनु यसका लक्षण हुन सक्छन्। सिस्टोस्कोपी र मूत्र परीक्षणले प्रारम्भिक पहिचानमा मदत गर्न सक्छ, त्यसैले पुरुषहरूले यी लक्षणहरू अनुभव गरेमा तुरुन्तै चिकित्सकसँग परामर्श गर्नुपर्छ।
मेलानोमाः मेलानोमा भनेर चिनिने एक गम्भीर प्रकारको छालाको क्यान्सर टेनिङ बेड र लामो समयसम्म घामको किरणसँग जोडिएको हुन्छ। ४० वर्षभन्दा माथिका पुरुषहरूले वर्षमा एकपटक छाला विशेषज्ञलाई देखाउनुपर्छ ताकि छालामा बदलावको जाँच होस्। छालामा नयाँ कोठीहरू देखिएमा जाँच गराउनुपर्छ। यो रोगको चाँडै पहिचान भएमा उपचार सम्भव छ।
