महोत्तरी, १२ साउन/रासस
साउने झरीबीच महोत्तरीका उत्तरवर्ती तीन स्थानीय तहमा हरित अभियान प्रारम्भ भएको छ ।
जिल्लाका गौशाला, भङ्गाहा र बर्दिबास नगरपालिका क्षेत्रमा तीन महीनाभित्र तीन लाख बिरुवा रोपिने लक्ष्यसहित हरित अभियान थालिएको हो ।
तीनवटै स्थानीय तहका नदी उकास, पर्ती र अन्य सार्वजनिक जग्गा छनोट गर्दै रोपण काम थालिएको हो । पहिलो चरणमा एक हजार २०० बिघा यस्तो जग्गामा वृक्षारोपण कार्य सम्पन्न गरिने छ ।
अभियानमा स्थानीय तह, राजनीतिक दल, सामुदायिक संस्था र आम सर्वसाधारण संलग्न छन् । वन, वातावरण र चुरे संरक्षणका लागि ‘हरित अभियान’ सहयोगी हुने यी क्षेत्रमा कार्यरत सामाजिक संस्था सामुदायिक विकास तथा पैरवी मञ्च नेपाल बर्दिबासका अध्यक्ष नागदेव यादवले बताए ।
पछिल्ला तीन दिनभित्र यस अभियान अन्तर्गत १० हजारभन्दा बढी बिरुवा रोपिएका डिभिजन वन कार्यालय महोत्तरीले जनाएको छ । “स्थानीय तहले संरक्षणको जिम्मेवारीसहित बिरुवा माग गरेपछि हामीले उपलब्ध गराउँदै आएका छौं,” कार्यालय प्रमुख विनोदकुमार सिंहले भने, “जिल्लाका उत्तरवर्ती तीन स्थानीय तहमा अभियानबारे बढेको उत्साह प्रशंसनीय छ ।”
हरित अभियान थालिनुअघि नै बर्दिबास नगरपालिकाले गत असार मसान्तभित्रै ३० हजार र साउन पहिलो साता पाँच हजार गरी ३५ हजार बिरुवा यसैपालि रोपिसकेको छ । “हामीले हेरालु प्रबन्धसहित रोपण अभियान थालेका हौं,” नगरप्रमुख विदुरकुमार कार्कीले भने, “साउनभित्रै ५० हजारभन्दा बढी नयाँ बिरुवा बर्दिबास नगरक्षेत्रभित्र रोपिनेछ ।”
पछिल्लो अभियानमा फलफूलका बिरुवा बाक्लै रोपिएका छन् । आँप, लिच्ची, कटहर, अम्बा र मेवासहितका फलका बिरुवा संरक्षणमा बगर बगैंचाका किसानले जिम्मेवारी लिएका छन् । यसबाहेक तटबन्धको कान्ला, बगर र खोल्सीहरूमा माटो समात्ने प्रजातिका बाँस बाक्लै लगाइएको गौशालाका उपप्रमुख आशा लामाले बताए ।
पछिल्लोपटक थालिएको हरित अभियान अन्तर्गत भङ्गाहा–५ स्थित बडहरी नदी उकास क्षेत्र, बर्दिबास–६ र ७ स्थित रातु खोला किनार र गौशाला–१० स्थित मराहा खोला किनारमा अहिले वृक्षारोपण भइरहेको छ । डिभिजन वन कार्यालय महोत्तरी, सामुदायिक विकास तथा पैरवी मञ्च नेपाल र अन्य सङ्घसंस्था पनि यो अभियानमा जोडिएका छन् ।
तीनवटा पालिकामा छुट्टाछुट्टै नगरस्तरीय हरित अभियान परिचालन समिति गठन गरिएको छ । अब रोपिएका बिरुवाको संरक्षणका लागि आमचासो बढाउन तीनवटै नगरपालिकामा गठित समितिबीच संयुक्त संयन्त्र बनाएर अनुगमन बढाइने डिभिजन वन कार्यालय महोत्तरीले जनाएको छ ।
जिल्लाको सुदूर उत्तरका तीन स्थानीय तहको पहलकदमीलाई जिल्लाव्यापी बनाउन आवश्यक रहेको वातावरणविद्हरूको भनाइ छ । “सबै ठाउँमा सकारात्मक पहलकदमी बढाउन आवश्यक छ,” वातावरण र चुरे विषयका ज्ञाता जिल्लाकै भङ्गाहा–७ का बासिन्दा डा विजयकुमार सिंहले भने–“जिल्लाका मध्य र दक्षिणी भेगमा अभियान बढाउन स्थानीय तहले पहलकदमी लिऊन्।”