संसारभरिका अन्तरिक्ष एजेन्सीले चन्द्रमा र मङ्गल ग्रहमा जाने तयारी गरिरहेका छन्। अन्तरिक्षयात्री लामो समयसम्म अन्तरिक्षमा बसेपछि के खान्छन् ? यसबारे पनि थुप्रै शोध भइरहेका छन्। पृथ्वीमा उम्रिने थुप्रै बोटबिरुवाबारे पनि शोध भइरहेका छन् ताकि भविष्यमा अन्तरिक्ष यात्रीलाई पोषण र अक्सिजन प्रदान गर्न सकोस्। पृथ्वीको सबैभन्दा छोटो फूल भएको बिरुवाको रूपमा तरबूज पहिचान गरिएको छ।
नेदरल्यान्डमा युरोपीय अन्तरिक्ष एजेन्सी (इएसए)को रिपोर्ट अनुसार थाइल्यान्डमा महिदोल विश्वविद्यालयका वैज्ञानिकले अन्तरिक्षयात्रीको लागि पोषण र अक्सिजनको स्रोतको रूपमा तरबूजको क्षमता खोज गरिरहेका छन्। इएसएको एउटा केन्द्रमा गरिएको शोधमा इएसएको ठूलो व्यास भएको सेन्ट्रीफ्युज (एलडिसी)मा छोटो जलीय बिरुवाको लागि हाइपरग्रेभिटीको स्थिति खोजिंदैछ। यहाँ तरबूजको प्रयोग गरिएको छ। यो निकै छोटो, जडरहित र हाँगारहित बिरुवा हो।
यो बिरुवा विशेषरूपमा थाइल्यान्ड र एशियाली देशको जल निकायमा पाइन्छ। यसको विकास दरको कारण वैज्ञानिकले यसमाथि शोध गरिरहेका छन्। उनीहरूको भनाइ छ कि बिरुवामा बदलिंदो गुरुत्वाकर्षणको प्रभावको अध्ययन गर्नको लागि पनचक्की सबैभन्दा राम्रो स्थान हुन सक्छ। शोधको नेतृत्व गरिरहेका माहिडोल युनिभर्सिटीको तातपोंग तुल्यानन्दा अनुसार तरबूजमा राम्रो मात्रामा प्रोटिन हुन्छ। थाइल्यान्डमा भोजनमा यसको उपयोग धेरै पहिलेदेखि भइरहेको छ। यसलाई सलादको रूपमा खाइन्छ। उनले भने, जब यो बिरुवा खान्छौं, तब त्यसमध्ये सय प्रतिशत उपयोग हुन्छ। यसैले यो अन्तरिक्षमा खेतीको लागि राम्रो हुन सक्छ। हाल टीम तरबूजको बिरुवामाथि अनुसन्धान गरिरहेको छ। अघिल्लो केही दिनमा यसको नतीजा देख्न पाइन्छ। अध्ययनबाट यो जानकारी पाउने आशा छ कि बिरुवा विभिन्न गुरुत्वाकर्षण वातावरणप्रति कसरी अनुकूल हुन्छ। यसबाट अन्रिक्षमा खेतीको मार्ग प्रशस्त हुन सक्छ।
